Fluturimi i kompanisë private amerikane SpaceX shënoi fundin e monopolit: rusët nuk janë më të vetmit që dërgojnë kozmonautë në ISS, thonë ekspertët.
Kapsula e re e SpaceX, e cila u ngrit nga Florida, SHBA të shtunën, zbarkoi në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) pa vështirësi të dielën.
Ky është misioni i parë i tillë që nga viti 2011, kur amerikanët ndaluan fluturimin në ISS.
Astronautët në ISS për nëntë vjet janë ngritur nga kozmodromi rus në Baikonur, pasi u stërvitën në Rusi.
Agjencia hapësinore ruse Roskosmos “mirëpriti” ngritjen e anijes SpaceX dhe drejtori ekzekutiv i saj për fluturime të drejtuara, Sergei Krikalyov, tha se “suksesi i këtij misioni do të na japë mundësi të reja”.
“Trampolina funksionon,” tha me shaka themeluesi i SpaceX Elon Musk në një konferencë shtypi sot, në një vërejtje të mençur drejtuar drejtorit të Roskosmos.
Dmitry Rogozin, tha në vitin 2014, në një kohë kur Moska po kërcënonte të ndërpresë bashkëpunimin me Uashingtonin në programin hapësinor, se NASA mund të dërgonte astronautët e saj në ISS në një “trampolinë”.
Vërejtja e Musk ndezi rrjetet sociale ruse në të cilat ishin postuar shumë mesazhe në të cilat përdoruesit talleshin me Rogozin.
Ndryshe, Roscosmos ngarkoi NASA-n rreth 80 milion dollarë çdo fluturim në ISS, gjë që i solli përfitime të konsiderueshme financiare.
“Nëse SpaceX transporton astronautët amerikanë në të ardhmen, “humbja vjetore mund të tejkalojë 200 milion dollarë, një shumë e madhe për Roskosmos dhe për buxhetin e saj prej rreth dy miliard”, tha Andrei Yonin, një ekspert në Akademinë Hapësinore Ciolkovsky në Moskë.
Përveç kësaj, fluturimet e SpaceX mund të nxisin “zgjimin” e sektorit hapësinor të Rusisë, i cili është në “formë shumë më të keqe nga sa pranojnë udhëheqësit”, shtoi Yonin.
Edhe pse Moska nisi pjesën më të madhe të anijeve në orbitë dhjetë vjet më parë, kjo nuk është më rasti sot, pasi ekzistojnë raketa kineze dhe SpaceX.
“Ndërsa ne ishim duke humbur tregun e lansimit, Roskosmos tha që gjithçka ishte mirë, sepse ne jemi të vetmit që dërgojmë njerëz në stacion. Tani ata e kanë humbur atë argument,” theksoi Jonin.
Sektori hapësinor rus vazhdon të vuajë nga korrupsioni, siç dëshmohet nga skandale në lidhje me ndërtimin e një kozmodrom të ri Vostochny në Lindjen e Largët të Rusisë.
“Përveç kësaj, për shkak të mungesës së parave dhe vullnetit të vërtetë politik, nuk ka asnjë inovacion. Programi i Rusisë ka për qëllim përsosjen e “teknologjive Sovjetike”, kujton Andrei Yonin.
Zhvillimi i kompanive private siç është SpaceX, i cili planifikon të pushtojë Marsin, paralajmëron një hap teknologjik që do të jetë i vështirë të vijë.
Për ta mbajtur Rusinë në garë, Yonin propozon që strategjia të përcaktohet nga një organ i pavarur në të cilin do të jenë faktorët kryesorë të sektorit hapësinor rus.
“Presidenti amerikan Donald Trump ka rindërtuar Këshillin Kombëtar të Hapësirës për të vendosur ato synime politike. Ne kemi nevojë për të njëjtën gjë,” tha Yonin.
Vëzhguesit, megjithatë, vërejnë mungesën e vullnetit të presidentit rus Vladimir Putin, i cili është qartë i përqendruar në zhvillimin e forcës ushtarake, veçanërisht raketave hipersonike me teknologji të lartë./ Tv Malisheva
