Mjekët kohët e fundit kanë vënë në dukje se mënyra e jetesës – si stërvitja e rregullt ose një dietë e ekuilibruar, dhe madje edhe një qëndrim pozitiv – është po aq e rëndësishme për jetëgjatësinë dhe plakjen e këndshme sa gjenetika.
Këtu është ajo që ata rekomandojnë, ajo që duhet të kemi parasysh për ta bërë plakjen sa më të këndshme të jetë e mundur:
1. Pamje pozitive
Se të menduarit mund të luajë një rol të madh në qëndrueshmërinë fizike dhe emocionale dëshmohet nga një studim i botuar kohët e fundit në Journal of the American Medical Association, i cili thotë se njerëzit që e shohin moshën e tyre si një “kohë urtësie dhe kënaqësie të përgjithshme” kanë më shumë se 40 për qind shanse më të larta për shërim nga sëmundje të ndryshme sesa ata që e barazojnë plakjen me pafuqinë.
2. Ushqime të plota të pasura me lëndë ushqyese
Dieta dihet se luan një rol kyç në plakjen dhe hulumtimet e fundit tregojnë se dieta më e shëndetshme është indeksi i ulët glicemik – me shumë fruta dhe perime të freskëta, drithëra dhe proteina me pak yndyrë, thotë një internist nga Kalifornia, Jeffrey Benabio.
Një shembull i mrekullueshëm, shton ai, është dieta mesdhetare, pasi është e pasur me ushqime bimore, drithëra, arra, ushqim deti dhe yndyra të shëndetshme – dhe lejon edhe kënaqësi të moderuar të verës së kuqe.
“Në të kundërt, ushqimet e ëmbla plot karbohidrate, si dhe ushqimet yndyrore jo të shëndetshme – të tilla si patate të skuqura, lëngje të gazuara dhe bukë të bardhë – mund të përshpejtojnë procesin e plakjes”, paralajmëron Benabio.
3. Mbingrënia
Mbingrënia çon në shumë rreziqe për shëndetin dhe shkurton jetëgjatësinë duke shkaktuar sëmundje kardiovaskulare dhe diabetin e tipit 2, shton Benabio i cili thotë se për plakjen me stil dhe jetë më të gjatë është mirë të hamë derisa të ndihemi të ngopur dhe t’i përmbahemi një diete të ekuilibruar dhe zakone të shëndetshme të të ushqyerit.
4. Ushtrimi i rregullt
Një grua mesatare midis moshës 30 dhe 70-vjeç mund të humbasë deri në 23 për qind të masës muskulore, thotë një fiziolog nga Akademia Kombëtare e Mjekësisë Sportive e SHBA, Fabio Comana. Ai shpjegon se me moshën ne humbasim muskujt, por duke ushtruar, dhe veçanërisht me ushtrimet e rezistencës, ne mund të rrisim si masën ashtu edhe forcën.
Sipas një studimi të botuar në revistën Frontiers in Aging Neuroscience, mbajtja e fitnesit gjithashtu mund të zvogëlojë dëmtimin e kujtesës dhe rritja e aktivitetit fizik zvogëlon ndjeshëm mundësinë e zhvillimit të sëmundjes Alzheimer: e cila përbën rreth 60 deri në 70 për qind të të gjitha rasteve të demencës.
“Ushtrimi forcon hipokampusin, një zonë të trurit që lidhet me mësimin dhe funksionimin e kujtesës,” shpjegoi Comana për Real Simple.
5. Shoqëria dhe lidhja me njerëzit
Takimi me miqtë dhe të afërmit nuk është vetëm argëtim, por gjithashtu mund të na ndihmojë të jetojmë më gjatë, dhe njerëzit me lidhje të forta shoqërore kanë 50 për qind më shumë gjasa të jetojnë më gjatë se të tjerët, tregoi një studim i publikuar në PLoS Medicine.
6. Mbrojtja e duhur nga dielli
Përveç rrudhave, shumë kohë e kaluar në diell mund të shkaktojë kancer të lëkurës, dhe thjesht aplikimi i kremit kundër diellit mund ta parandalojë atë.
“Nuk ka nevojë për një qëndrim të gjatë në diell pasi lëkura ndalon së prodhuari vitaminë D pas vetëm disa minutash”, thotë Benabio.
7. Gjumë të mjaftueshëm
Mungesa kronike e gjumit shoqërohet me një rrezik më të lartë të obezitetit, sëmundjes Alzheimer, sëmundjeve të zemrës, depresionit dhe diabetit, dhe “gjumi i bukurisë” nuk është një mit: gjatë gjumit, trupi lëshon hormonin e rritjes që ndihmon në rikthimin e kolagjenit dhe elastinës, pjesët thelbësore të rinisë dhe lëkurë të shëndetshme, thotë Benabio.
