Ndërkohë që ukrainasit anembanë vendit po mblidhnin shishe qelqi për të bërë kokteje molotov dhe po armatoseshin për të kundërshtuar sulmin rus, Pavlo Servetnik u nis për në kuzhinë. Për dy javët e fundit, që kur rusët filluan pushtimin, ai mezi ka fjetur, duke punuar 20 orë në ditë për të ushqyer njerëzit në Kherson të pushtuar, raporton CNN.
Çdo ditë, ky 28-vjeçar pjek mijëra bukë, i ngarkon në kamionin ose makinën e tij dhe ecën nëpër rrugët e shkreta, duke ua dorëzuar ato njerëzve që janë gjithnjë e më të shkëputur nga furnizimet e jashtme ushqimore. Gjegjësisht, ky qytet me gati 300 mijë banorë është nën pushtimin rus.
Kherson ishte qyteti i parë i madh që ra në duart e Rusisë që nga fillimi i luftës. Ndërsa pushtimi brutal i Ukrainës nga Rusia hyn në javën e tretë, lufta për mbijetesë po intensifikohet në të gjithë vendin. Furnizimet bazë po mbarojnë, temperaturat po bien dhe disa qytete janë nën rrethim dhe nën zjarr të rëndë të artilerisë ruse.
Të bashkuar kundër një armiku të përbashkët, ukrainasit po gjejnë mënyra për të rezistuar edhe pa armë. “Gjithçka më dhemb, kyçet e mia më dhembin dhe nuk mund ta hap derën. Kjo është arsyeja pse është e vështirë”, tha Servetnik për CNN të martën, pasi kaloi orë të tëra duke pjekur bukë.
Para luftës, Servetnik ishte një kuzhinier i suksesshëm, fitoi MasterChef-in ukrainas në 2019 dhe drejtonte një piceri në Kherson. Por më 24 shkurt, rusët pushtuan Ukrainën dhe jeta e tij ndryshoi.
“Nuk kishte bukë, kishte një kolaps”, thotë Servetnik.
Ndërsa rusët po bombardonin vendin e tij, Servetnik dhe partneri i tij shkuan me makinë në shtëpinë e prindërve të tij në një fshat në periferi të Kherson, të dëshpëruar për t’i shpëtuar. “Hipni në makinë, le të shkojmë diku”, u tha ai prindërve të tij.
Por prindërit e tij, të cilët kanë qenë dëshmitarë të periudhave të tjera të turbullta në jetën e tyre, vetëm qeshën, “Ku do të vrapojmë? Kush na pret atje? Rusët do të vijnë së shpejti, ata na thonë kjo është Rusia tani dhe ne do të vazhdojmë të jetojmë këtu”.
Kështu Servetniku vendosi të qëndronte dhe të rezistonte. Shumë bukëpjekës nga Kherson ose ikën ose u fshehën, kështu që Servetnik e ktheu picerinë e tij në një furrë buke dhe filloi të piqte mijëra bukë. Për të ushqyer më shumë njerëz, ai lidhi furra të tjera dhe shpërndau bukën e tyre.
“Ne nuk ikëm, nuk u larguam, por filluam t’i shpëtonim njerëzit aq sa mundëm,” shpjegon Servetnik. Ditët e Servetnikut fillojnë në agim, duke ngarkuar në një kamion një copë bukë të pjekur në restorantin e tij ose furrën industriale. Shumica dërgohen falas në shtëpitë e fëmijëve dhe të moshuarve të lënë pas dore në periferi të qytetit. Më pas kthehet për të pjekur bukë nga mesdita deri në orët e vona të natës.
Rrugët kanë qenë praktikisht bosh që kur forcat ruse pushtuan qytetin më 2 mars. Kryebashkiaku Ihor Koljhayev tha në 5 mars se forcat ruse ishin “vendosur” në qytetin port dhe nuk treguan asnjë qëllim për t’u larguar.
Pushtuesit rusë u ndeshën me rezistencë të fortë fundjavën e kaluar dhe disa qindra banorë dolën në rrugë në protestë, duke sfiduar ushtrinë ruse. Në pamjet nga demonstrata e së dielës, një grua e moshuar shikoi me sfidë objektivin e kamerës dhe tha në heshtje: “Shpëtoni vendin tonë! Le të vdesin të gjithë, së bashku me Putinin”.
Por shumica e banorëve ose u larguan ose mbetën brenda, nga frika e takimeve me ushtarët rusë që ngritën postblloqe në të gjithë qytetin.
Çdo udhëtim mbart një rrezik
Çdo udhëtim gjatë të cilit Servetniku jep bukë mbart një rrezik, por pa dërgesat e tij njerëzit me siguri do të mbeteshin të uritur. Ai vlerëson se atij dhe partnerëve të tij në dyqan i kanë mbetur përbërës për rreth dy javë të tjera dhe nuk e di se çfarë do të ndodhë më pas.
Receta e tij për “bukën fituese” përmban vetëm bazat – është bërë nga mielli, majaja, uji dhe kripa. Peceta mbështetet gjithashtu nga donatorë nga e gjithë bota, të cilët ndihmojnë ekipin e tij të mbulojë kosto të ngjashme me karburantin.
Buka e Servetnikut është bërë shpëtim për banorët e Khersonit dhe do të thotë për ta më shumë se ushqimi. Në Ukrainë, si në vendet e tjera të Evropës Lindore, buka ka rëndësi kulturore dhe përfaqëson më shumë se ushqimin.
“Në Ukrainë, aroma e kores së bukës së sapopjekur ka një domethënie të veçantë, sepse ajo është pjekur në këtë mënyrë që nga kohërat e lashta”, thotë Servetnik.
Edhe nëse rusët pushtojnë tokën ukrainase, ata nuk do të jenë në gjendje të fitojnë mbi popullin ukrainas, shtoi ukrainasi. I pyetur për çfarë po luftojnë ukrainasit, ai përgjigjet: “Më mirë pyesni rusët për këtë. Ne po luftojmë për vendin tonë, për lirinë tonë”.
Servieti po mendonte të merrte armët dhe të luftonte me rusët, derisa dëgjoi zhurmën e një tanku që gjuante pranë dritares së shtëpisë së tij. Ai ishte i tmerruar: “Atëherë kuptova se do të ngrija dhe do të vdisja nëse do të shkoja në fushën e betejës dhe do të dëgjoja zhurmën e një tanku. Kuptova se të gjithë duhet të bëjnë punën e tyre. Ushtria duhet të luftojë, dhe bukëpjekësit të piqnin bukë dhe ndihmo njerëzit”.
/TV Malisheva