Tendenca e plakjes së popullsisë, mungesa dramatike e fuqisë punëtore dhe shuma në rënie e kontributeve të paguara pensionale formojnë një koktej shpërthyes që kërcënon ekonominë dhe shoqërinë gjermane në tërësi.
Megjithatë, në publikun vendas është zhvilluar një polemikë e ashpër nëse rritja e jetës së punës në 70 vjet mund t’i zgjidhë të gjitha këto probleme.
Siç shkruan Deutsche Welle, kompanitë gjermane publikuan një numër rekord të njoftimeve për punë në tremujorin e parë të këtij viti, duke u përpjekur të plotësojnë deri në 1.74 milionë vende të lira.
Nuk ka pasur kaq shumë vende pune të lira që nga bashkimi në vitin 1990. Në të njëjtën kohë, Gjermania shënon një përqindje të ulët rekord të të rinjve në totalin e popullsisë.
Sipas të dhënave të institutit statistikor Destatis, vetëm 10 për qind e popullsisë është nga mosha 15 deri në 24-vjeç.
Nga ana tjetër, njerëzit mbi 65-vjeç përbëjnë një të pestën e popullsisë. Duke qenë se numri i të porsalindurve është shumë i vogël për të zbutur këtë hendek, sistemi shtetëror i pensioneve është nën presion serioz.
Një zgjidhje mund të ishte rritja e moshës së pensionit në 70 vjeç, e cila u propozua në fillim të gushtit nga Stefan Wolf, president i Shoqatës së industrisë metalike dhe elektroteknike, e cila operon në kuadër të Federatës së Punëdhënësve Gjermanë.
Propozimi i Wolf zemëroi sindikatat, aktivistët socialë dhe partitë e majta. Dietmar Bartsch, një anëtar i partisë së Majtë, madje e quajti propozimin “marrëzi antisociale”.
Aktualisht, qeveria gjermane po punon për zbatimin e rritjes së moshës së pensionit nga 65 në 67 për punëtorët e lindur pas vitit 1967.
Ministri i Punës Hubertus Heil hodhi poshtë tashmë idenë e një rritjeje tjetër të moshës së pensionit dhe e quajti polemikën që u shfaq në publik “fantom”.
Ekonomisti Johannes Rausch thotë për DW se rritja e moshës së pensionit është gjithmonë një masë jashtëzakonisht jopopullore.
“Për këtë arsye politikanët po e vonojnë sa më shumë vendimin për këtë. Por mund ta imagjinoj që në mesin e dekadës së ardhshme, kur të jemi të mbërthyer në mes të një krize demografike, diçka do të ndryshojë në këtë drejtim”, thotë Rausch.
Nëse do të ketë një rritje shtesë të moshës së pensionit, Gjermania nuk do të jetë e vetme në këtë.
Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) parashikon që mosha mesatare e daljes në pension në anëtarët e saj do të rritet në 66.1 vjet për burrat dhe 65.5 vjet për gratë.
Në vendet ku mosha e daljes në pension është tashmë e lidhur me jetëgjatësinë, si Danimarka, Italia apo Estonia, tashmë është e qartë se mosha e daljes në pension do të rritet ndjeshëm në vitet e ardhshme.
Johannes Geyer, zëvendësdrejtor për politikat publike në Institutin Gjerman për Kërkime Ekonomike, beson se efekti sasior i rritjes së moshës së daljes në pension do të jetë vetëm nominal.
“Një pjesë e mirë e njerëzve që punojnë vdesin para se të arrijnë moshën e pensionit”, thekson Geyer.
Sipas tij, zgjidhja qëndron tek emigracioni. Megjithatë, ekziston gjithashtu një grup i madh në fuqinë punëtore vendase që janë në punë të pasigurt.
Nëse këtyre punëtorëve do t’u jepeshin kontrata të përhershme dhe do të fillonin të paguanin kontribute, kjo do të ndihmonte sistemin e pensioneve, sipas Geyer.
Ekziston edhe një zgjidhje tjetër: zgjatja e javës së punës në 42 orë. Por Geyer është skeptik për këtë.
“Në shumë sektorë, 40 orë është maksimumi që mund të bëjnë punëtorët. Zgjatja e pagës për orë do të kishte pasoja negative për shëndetin e punëtorëve”, thotë Geyer.
Sipas tij, një rritje e shkallës së ndarjes së pensioneve është gjithashtu shumë e mundshme, nga 18.6 aktuale në më shumë se 20 për qind deri në vitin 2025.
“Para luftës në Ukrainë dhe inflacionit të lartë, thashë se mund të përballonim rritjen e normës së kontributit, por tani kjo do të shkaktonte një polemikë të re të ndezur”, thotë Geyer./TV Malisheva
