Rusia e ka zhvendosur pjesën më të madhe të fokusit të luftës së saj në Ukrainën lindore, pas një sërë pengesash veçanërisht rreth kryeqytetit Kiev.
Dhe kjo shtytje në zonën e njohur si Donbas mund të sinjalizojë një konflikt më të zgjatur, thotë SHBA, shkruan BBC.
Forcat ruse kanë shkaktuar tashmë një katastrofë humanitare në lindje, duke e kthyer Mariupolin në gërmadha, por ato nuk kanë arritur të shkaktojnë humbje në ushtrinë e Ukrainës.
Duke paralajmëruar një sulm të ri në lindje, presidenti Volodymyr Zelensky u zotua: “Ne do të luftojmë për çdo metër të tokës sonë”.
Ukraina kishte vendosur tashmë forcat e saj më të trajnuara në lindje për shkak të një lufte tetë-vjeçare me separatistët e mbështetur nga Rusia.
Ata mendohet se kanë pësuar humbje të mëdha, por janë ende një sfidë e rëndësishme për ushtrinë pushtuese ruse.
Çfarë është Donbasi i Ukrainës?
Kur presidenti Vladimir Putin flet për Donbasin, ai i referohet zonës së vjetër të prodhimit të qymyrit dhe çelikut në Ukrainë.
Por ai me të vërtetë nënkupton tërësinë e dy rajoneve të mëdha lindore, Luhansk dhe Donetsk, të cilat shkojnë nga jashtë Mariupolit në jug deri në kufirin verior.
“Çështja kryesore është se ajo është identifikuar nga Kremlini si një pjesë rusisht-folëse e Ukrainës që është më shumë Rusi se Ukrainë”, thotë Sam Cranny-Evans nga “Royal United Services Institute”.
Sidoqoftë, këto zona mund të jenë gjerësisht rusisht-folëse, por ato nuk janë më pro-ruse.
Javën e kaluar, Rusia pretendoi se kishte marrë kontrollin e 93% të rajonit të Luhanskut dhe 54% të Donetskut.
Forcat ruse po përpiqen të rrethojnë ushtrinë e Ukrainës në lindje. Ata kanë marrë kontrollin e Izyum – një qytet strategjik midis qytetit të dytë të Ukrainës, Kharkiv dhe zonave separatiste – dhe kanë bombarduar një sërë qytetesh të Luhansk, duke përfshirë Rubizhne, Lysychansk, Popasna dhe Severodonetsk, duke shkatërruar blloqe banesash dhe duke vrarë civilë.
Qytetet që janë tani në “sytë e rusëve” kanë përjetuar tashmë vite lufte që nga viti 2014 dhe tani mezi kalon një ditë pa një sulm vdekjeprurës.
Civilët po largohen përpara përparimit rus. Udhëheqësi lokal Serhiy Haidai tha se 20 fëmijë u çuan në një vend të sigurt nga bodrumi i një kopshti në Lysychansk të enjten dhe rreth 200 civilë u hipën në autobusët në Severodonetsk.
Ata po largoheshin për në Ukrainën perëndimore pa asgjë, tha zoti Haidai, por ata ishin gjallë.
Maryna Agafonova, 27 vjeçe, u largua nga shtëpia e familjes së saj në Lysychansk në fillim të kësaj jave.Në fillim të luftës ajo tha se forcat ruse kishin shënjestruar periferi të qytetit, por së fundmi kishin goditur qendrën.
“Ata sulmuan spitalet dhe ndërtesat e banimit. Nuk ka ngrohje dhe rrymë. Prindërit e mi janë ende atje”.
Forcat ukrainase po qëndronin ende atje në numër, ajo i tha BBC-së: “Ata nuk i lënë rusët ta pushtojnë atë”.
Sipas shkrimit të BBC, synimi tjetër i Rusisë do të jetë “të shtyjë në jug” për të rrethuar Slovyanskun, një qytet me 125,000 banorë që tashmë ka përjetuar luftën nga afër kur u mor nga forcat e mbështetura nga Rusia në vitin 2014 përpara se të “rimerrej nga ukrainasit”.
Pse Putini dëshiron të kontrollojë Donbasin?
Udhëheqësi rus ka bërë vazhdimisht akuza të pabaza se Ukraina ka kryer gjenocid në lindje.
Kur filloi agresioni, dy të tretat e rajoneve lindore ishin në duart e Ukrainës. Pjesa tjetër drejtohej nga separatistët, të cilët krijuan shtete të mbështetura nga Rusia gjatë një lufte që filloi tetë vjet më parë.
Nëse Rusia do të pushtonte të dy rajonet e mëdha, atëherë hapi tjetër mund të ishte aneksimi i tyre gjithashtu, ashtu siç bëri me Krimenë në vitin 2014.
Përpara se të fillonte agresionin, presidenti Putin njohu tërësinë e dy rajoneve lindore si të pavarura nga Ukraina.
Udhëheqësi “kukull rus” në Luhansk ka folur tashmë për një referendum në “të ardhmen e afërt”, megjithëse ideja që edhe një votim të zhvillohet në një zonë lufte duket absurd.
A do të rezistojnë forcat e Ukrainës?
Në fillim të agresionit, dhjetë brigadat që përbënin Operacionin e Forcave të Përbashkëta (JFO) në lindje u konsideruan si ushtarët më të pajisur dhe më të trajnuar që ka Ukraina.
“Ne nuk e dimë vërtet forcën e forcave ukrainase tani”, tha Sam Cranny-Evans, i cili beson se numri i tyre do të jetë rritur nga vullnetarët në javët e fundit.Forcat ruse kanë pësuar tashmë humbje të mëdha pas më shumë se pesë javësh dhe morali mendohet të jetë i ulët.
Ata përbëhen nga burra të regjistruar nga zonat separatiste lokale, si dhe nga ushtria ruse.
Megjithatë, ata kanë marrë nën kontroll një pjesë të konsiderueshme të juglindjes dhe do të shpresojnë të kontrollojnë të gjithë shtrirjen e territorit bregdetar nga Krimea deri në kufirin rus.
“Qëllimi kryesor për ukrainasit është të shkaktojnë humbje sa më të mëdha te pala ruse dhe ukrainasit po përdorin taktika asimetrike për të shmangur betejat e mëdha”, thotë Konrad Muzyka.
Një burrë i quajtur Mykyta, i cili arriti të largohej nga bombardimet ruse të Mariupolit, tha se ishte i bindur se ushtria ukrainase do të kishte sukses.
“Një ditë ata do të kthejnë qytetet tona,…”, tha ai për BBC.
/TV Malisheva
