ÇFARË BËRI SERBIA NË FUSHËN E KINEMATOGRAFISË PËR LUFTËN NË KOSOVË?
Kinematografia serbe nuk ka heshtur as për luftën në Kosovë, por ajo ishte shumë aktive, që përmes artit të mundohej që të përmirësonte imazhin e Serbisë para botës.
Këtu më poshtë po japim pjesë të shkëputura nga burime serbe, pa bërë asnjë koment nga ana jonë, në mënyrë që lexuesi të lexoj dhe të shikoj vet se me çfarë vullneti Serbia pas luftës në Kosovë, i është qasur kësaj çështjeje, për ta rikthyer vëmendjen e opinionit ndërkombëtar në favor të saj.
Me disa krijime kinematografike Serbia ka arritur madje edhe propagandën serbe ta ilustroj artistikisht dhe të marrë pjesë në festivale të ndryshme ndërkombëtare. Madje të konkurroj me fabulën e gënjeshtrës deri për çmimin Oskar. Në vijim po ju lë të lexoni vetë: “MRAK” – Një film për vuajtjen e serbëve në Kosovë Filmi i ri i Dushan Miliqit “Darkness” është krijuar në një bashkëprodhim serbo-danez-bullgar-italo-grek dhe zgjat 108 minuta.
Komploti i thrillerit psikologjik “Mrak” zhvillohet gjatë pogromit të marsit në Kosovë e Metohi, pas Pashkëve të vitit 2004. Filmi trajton jetën në frikë të vazhdueshme të vajzës serbe Milica, e cila pas zhdukjes së babait dhe xhaxhait të saj, mbetet vetëm me nënën dhe gjyshin e saj në një shtëpi drithëruese. Familja ruhet nga anëtarë miqësorë të KFOR-it italian, komanda e të cilëve ndryshon gjithçka… Një nga rolet kryesore luan aktori Slavko Štimac. Ai është një serb nga Kosova, djali dhe dhëndri i të cilit janë zhdukur në rrethana të pashpjegueshme dhe tani ai po përpiqet të mbrojë vajzën dhe mbesën e tij. Luajnë edhe yjet evropiane Danica Ćurčić, Miona Ilov, si dhe Flavio Parenti, Ivan Zerbinati, Nikola Kent, Daren Peti, Nikola Rakočević, Slaviša Čurović, Slađana Bukejlović… Regjisori Dushan Milić është edhe regjisori, skenaristi i filmit i fotografisë është Kiril Prodanov, skenografi Milenko Jeremić, kostumografja Lidija Jovanović, montazheri Janis Halkijadakis dhe kompozitori Kristijan Ejdnes Andersen.
Producente e filmit është Snezana van Houvelingen, ndërsa kompanitë filmike “Film deluxe international”, “Dis end dat prodakšens”, “Fajerfly prodakšens”, “Space rokit neischen”, “A lab”, “RFF international” dhe “GRAAL filma”. Krijimi i filmit u mbështet nga Qendra e Filmit e Serbisë, Ministria e Kulturës dhe Informacionit e Republikës së Serbisë, Eurimazh dhe të tjerë. MPB dhe RTS kanë paralajmëruar një seri filmash për luftën në Kosovë Ministria e Punëve të Brendshme dhe Radio-Televizioni i Serbisë prezantoi serinë e re të filmave dokumentarë me metrazh të gjatë “Dosja e Kosovës”, e cila trajton kronologjinë e ngjarjeve dhe fatin e civilëve dhe pjesëtarëve të policisë në Kosovë dhe Metohi nga viti 1998 deri në 2001, njoftoi Ministria.
Siç thuhet, seriali do të përfshijë gjashtë filma, dy të parët do të transmetohen në fillim të vitit të ardhshëm dhe u kushtohen civilëve të rënë dhe 118 policëve të vrarë në Kosovë e Metohi në vitin 1998. Ministri i Punëve të Brendshme, Aleksandar Vulin, duke bërë të ditur serinë, theksoi se MPB-ja ka për obligim të ruajë të vërtetën për kohën e “rebelimit të armatosur shqiptar dhe agresionit të NATO-s kundër Serbisë”. Ai deklaroi se Serbisë me dekada i ishte ndaluar të kujtonte veten, të shkruante historinë e saj. Siç theksoi ai, seriali është një mënyrë e organizuar, sistematike, e dokumentuar dhe e bazuar në të vërtetën dhe provat për të treguar historinë tonë, për të shkruar historinë tonë.
“Nëse ne nuk e shkruajmë historinë tonë, të tjerët do ta shkruajnë për ne. Sa herë që të tjerët shkruajnë historinë tonë, ne jemi agresorë, vrasës, nuk ka drejtësi për fëmijët tanë”, tha Vulin dhe shtoi se Ministria e Brendshme është pafundësisht krenare për bashkëpunimin me RTS, e cila do të prodhojë të paktën gjashtë filma që do të mbulojnë gjithçka që ndodhi në Kosovë, gjithçka që i parapriu agresionit të NATO-s dhe që ishte një rebelim i armatosur nga viti 1998 deri në 2001. “Çdo histori do të tregohet, çdo do të dokumentohet, asnjë nga emrat tanë nuk do të harrohet. Ministria e Punëve të Brendshme ka për obligim të mbrojë sigurinë, pronën dhe nderin e çdo qytetari të Serbisë, por ka edhe obligim që ta ruajë kujtimin e tyre”, ka theksuar Vulin.
Autorja dhe regjisorja e filmave, Sllađana Zariq, saktësoi se filmi i parë mbulon ngjarjet që kanë ndodhur në periudhën nga marsi deri në prill, kur kanë filluar konfliktet e armatosura ndërmjet UÇK-së dhe në radhë të parë forcave policore, dhe deri në fund të shtatorit 1998, kur ajo që përfundoi me “ofensiva e madhe e verës”.
/TV Malisheva
