Shkencëtarët kanë arritur të kthejnë në jetë sytë e njerëzve të vdekur në një zbulim të mundshëm që mund të nënkuptojë se vetë vdekja një ditë mund të jetë e kthyeshme.
Qelizat fotosensitive në retinë ishin në gjendje t’i përgjigjeshin dritës deri në pesë orë pas vdekjes. Testet laboratorike treguan se ata dërguan sinjale “të ngjashme me ato të regjistruara nga subjektet e gjalla”.
Këto neurone në retinë janë pjesë e sistemit nervor qendror, i cili përfshin trurin dhe palcën kurrizore. Zbulimi, i bërë nga studiues amerikanë dhe i botuar në revistën Nature, ngre mundësinë që qelizat e tjera të SNQ-së gjithashtu të restaurohen në të ardhmen, shkruan DailyMail.
Ekspertët thanë se studimi i tyre “ngre pyetjen nëse vdekja e trurit, siç përcaktohet aktualisht, është vërtet e pakthyeshme”. Për të arritur rezultatet e tyre, shkencëtarët projektuan një njësi të veçantë transporti që mund të rivendoste oksigjenin dhe lëndët e tjera ushqyese në sy 20 minuta pasi u hoq nga një dhurues i vdekur.
Autorja kryesore e studimit, Dr. Fatima Abbas, nga Universiteti i Utah, tha: “Ne ishim në gjendje të zgjonim qelizat fotoreceptore në makulën e njeriut, e cila është pjesa e retinës përgjegjëse për shikimin tonë qendror dhe aftësinë tonë për të parë detaje të imta dhe ngjyra. Në sytë e marrë deri në pesë orë pas vdekjes së një dhuruesi organesh, këto qeliza iu përgjigjën dritës së ndritshme, dritave me ngjyra dhe madje edhe ndezjeve shumë të zbehta të dritës”.
Hulumtimi i ri shkon një hap më tej se një studim i Universitetit Yale të vitit 2019, i cili rifilloi trurin e 32 derrave të therur katër orë më parë. Studimi i Yale nuk arriti të ringjallë aktivitetin në neurone.
“Ne ishim në gjendje t’i bënim qelizat e retinës të flisnin me njëra-tjetrën, siç bëjnë në syrin e gjallë”, tha Dr. Frans Vinberg, gjithashtu nga Utah. “Kjo nuk është arritur kurrë në makulën e lëkurës, dhe kurrë në masën që ne kemi demonstruar tani”, shtoi ai.
Studiuesit gjithashtu shpresojnë se zbulimi mund të përshpejtojë terapitë e reja për humbjen e shikimit dhe të përmirësojë të kuptuarit e tyre për sëmundjet e trurit. Dr. Vinberg shtoi se studiuesit shpresonin se procesi që ekipi zhvilloi për të mbështetur sytë pas dhurimit mund të përdoret në kërkime të tjera dhe se më shumë njerëz do të frymëzohen për t’i dhuruar sytë shkencës. /TV Malisheva
