Peshku është një burim popullor i proteinave dhe yndyrave të shëndetshme, por një hulumtim i ri sugjeron se konsumimi i një sasie të madhe peshku mund të jetë i dëmshëm, shkruan Science Alert.
Një studim afatgjatë që përfshin gati 500.000 njerëz, zbuloi se ata që konsumonin më shumë peshk sesa ekuivalenti i gjysmë konserve ton në ditë kishin një rrezik 22 për qind më të lartë për t’u prekur nga melanoma malinje.
“Melanoma është forma e pestë më e zakonshme e kancerit në SHBA dhe rreziku për t’u prekur nga melanoma është 1 në 38 për të bardhët, 1 në 1000 për afro-amerikanët dhe 1 në 167 për latinët,” shpjegon dermatologu i Universitetit Brown, Eunyoung Cho.
Ky studim tregon një prirje, jo një shkak rrënjësor, që do të thotë se studiuesit nuk kanë treguar qartë se konsumimi i shpeshtë i peshkut rrit rrezikun e kancerit të lëkurës. Edhe nëse rezulton se ekziston një lidhje e drejtpërdrejtë, përfitimet e të ngrënit të peshkut janë shumë më të mëdha se rreziqet.
“Edhe pse rezultatet vijnë nga një i ashtuquajtur studim grupor, që do të thotë se ato janë vëzhguese dhe nuk japin asnjë tregues për shkakun, ato nuk mund të injorohen”, tha dietologia e Universitetit të Newcastle, Clare Collins, e cila nuk ishte pjesë e studimit.
“Roli i ndotësve që mund të jenë të pranishëm në disa lloje peshqish duhet të rishikohet,” shtoi ajo.
Është vërtetuar qartë se toksinat në mjedisin tonë, duke përfshirë ato që dihet se shkaktojnë drejtpërdrejt kancer, si metalet e rënda, depozitohen në zinxhirin ushqimor.
Për shembull, merkuri i çliruar përmes proceseve industriale si djegia e qymyrit arrin në rrugët tona ujore, ku mikrobet e zbërthejnë në metil-merkur. Ai gëlltitet nga planktoni, pas së cilës vendoset në indet e karkalecave që ushqehen me plankton, dhe peshqit hanë karkaleca e kështu me radhë. Përqendrimi po rritet ndërsa ngjitet në zinxhirin ushqimor.
“Ne spekulojmë se këto rezultate mund të lidhen me ndotësit në peshq, të tilla si dioksina, arseniku, merkuri ose bifenilët e polikloruruar,” thotë Cho.
Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se konsumimi më i shpeshtë i peshkut shoqërohet me nivele më të larta të këtyre ndotësve në trup. Ata gjetën gjithashtu një lidhje midis këtyre ndotësve dhe një rreziku më të lartë për t’u prekur nga kanceri i lëkurës.
Rezultatet e këtij hulumtimi nuk i pakësojnë shkaqet e tjera, të vërtetuara qartë të kancerit të lëkurës.
“Është thelbësore që ne të mos e komplikojmë mesazhin e parandalimit,” paralajmëron Matthew Browne, drejtor ekzekutiv i Institutit Australian të Melanomës, në një koment mbi studimin.
“Provat shkencore janë të qarta – ekspozimi në diell mbart rrezikun më të lartë për t’u prekur nga melanoma,” shton ajo.
Por ndërsa nivelet e ndotësve rriten për shkak të rritjes së përdorimit të tokës dhe ndryshimeve klimatike (përqendrimet e merkurit në disa ujëra rriten me rritjen e reshjeve), ky shkaktar i mundshëm i kancerit të lëkurës nuk duhet të neglizhohet.
Studimi u publikua në revistën mjekësore “Cancer Causes & Control”.
