Koronavirusi, që Organizata Botërore e Shëndetësisë e quan armikun numër një në botë, nuk është i njëjti virus që u shfaq në Kinë në fund të 2019.
Sars-Cov-2, siç u emërua zyrtarisht, deri më tani ka vrarë më shumë se 600,000 njerëz në botë dhe vazhdon rrugën e shkatërrimit ka pësuar mutacion.
Ndërsa shkencëtarët në të gjithë botën po regjistrojnë ndryshime në kodin gjenetik të virusit, deri më tani vetëm një prej tyre është izoluar, ndoshta duke ndryshuar sjellje, shkruan BBC.
Virusi që ka pësuar mutacion raportohet të jetë regjistruar në 97 për qind të mostrave në të gjithë botën dhe ka një fuqi transmetimi më të lartë se versioni origjinal në kushte laboratorike.
Ekzistojnë pyetje që lidhen me këtë mutacion: nëse virusi është më ngjitës ose vdekjeprurës te njerëzit, dhe nëse paraqet një kërcënim për suksesin e një vaksine të ardhshme që ende nuk është krijuar.
Mutacioni i vetëm i rëndësishëm, i quajtur D614G, u shfaq diku pas fillimit të epidemisë në Wuhan, me siguri në Itali, dhe tani është regjistruar në 97 për qind të mostrave në botë.
Ende nuk dihet nëse ky mbizotërim i mutacionit është i mjaftueshëm për t’i dhënë virusit ndonjë avantazh ose nëse është aksidental.
“Viruset vazhdimisht pësojnë mutacione dhe ndërsa disa ndryshime do të ndihmojnë virusin të shumëfishohet, disa mund ta parandalojnë. Të tjerët janë thjesht neutralë. Ata janë një efekt anësor i riprodhimit të virusit. Ata ndalojnë virusin në atë mënyrë që nuk e ndryshojnë sjelljen e tij,” thotë Lucy van Dorp nga Kolegji universitar në Londër.
Mutacioni i virusit u përhap pasi ndodhi në një fazë të hershme të përhapjes së koronavirusit, dhe ky fenomen njihet si “efekti themelues”.
Van Dorp dhe bashkëpunëtorët e saj besojnë se ky është shpjegimi më i mundshëm se pse mutacioni është kaq i përhapur.
Tusan De Silva nga Universiteti Sheffield në Britani të Madhe thotë se një numër në rritje i virologëve besojnë se ka të dhëna të mjaftueshme se versioni aktual i virusit ka një avantazh selektiv, evolucionar ndaj virusit të hershëm.
Ai shpjegon se, megjithëse nuk ka ende prova të mjaftueshme për të thënë se është më lehtë të transmetohet te njerëzit, sigurisht që nuk është neutral.
Hulumtimet në laborator kanë treguar që virusi që ka pësuar mutacione, futet në qelizat njerëzore më lehtë sesa versioni origjinal, thonë profesorët Hjerjin Choe dhe Michael Farzan nga Universiteti Scripps në Florida, duke shtuar se ndryshimet në proteinë duket se përdoren nga virusi për t’u përmirësuar më mirë qelizat njerëzore dhe funksionuan në mënyrë më efikase.
Profesori Farzan pretendon se proteinat e këtyre viruseve janë të ndryshme në një mënyrë që sugjeron që ato të transmetohen më mirë, por nuk mund të provohen.
Nevile Sanjana nga Qendra e Teknologjisë Genome në Universitetin e Nju Jorkut, e cila punon në teknologjinë e modifikimit të gjeneve, shkoi një hap më tej, dhe ekipi i saj ripërpunoi virusin duke bërë ndryshime në pikën e proteinave dhe më pas duke e përballur atë me virusin Sars-CoV2 nga fokusi origjinal në Wuhan në qelizat e indeve njerëzore.
Sanjana beson se rezultati tregoi se virusi që ka pësuar mutacion ka një fuqi transmetimi më të lartë sesa versioni origjinal, të paktën në kushte laboratorike.
Ekzistojnë prova indirekte që mutacioni e bën koronavirusin më të transmetueshëm te njerëzit, dhe dy studime tregojnë se pacientët me një version të koronavirusit që kishte pësuar mutacione, kanë sasi më të larta të virusit në mostrat e marra për testim, të cilat mund të sugjerojnë se ato janë më ngjitëse për të tjerët.
Sidoqoftë, nuk kishte asnjë provë që këta persona kishin simptoma më të rënda se personat që qëndruan më gjatë në spital. Thuhet se fakti që virusi është bërë më i transmetueshëm, nuk do të thotë se është bërë më vdekjeprurës dhe nuk është bërë ende një kontroll për ta dëshmuar.
Varianti D614G është aq mbizotërues sa që tani është një pandemi. Ky ka qenë rasti për disa kohë, ndoshta edhe që nga fillimi i pandemisë në Britaninë e Madhe apo edhe në zonën e bregdetit lindor të SHBA-së, pretendojnë shkencëtarët.
Gjithashtu, shkruan BBC, ky studim nuk duhet të ketë ndikim në zhvillimin e vaksinës dhe efektet e saj, dhe shton se ekzistojnë prova që virusi aktual është i ndjeshëm ndaj antitrupave, të cilat mund të na mbrojnë nga ri-infeksioni./Tv Malisheva
